Görsel uzay algı olarak bildiğimiz gözlerimizin algıladığı bilgiyi, ellerimizin bir hareketini yaparken bunu gerçekleştirebilmesi için yönlendirdiği herhangi bir aktivite de kullanabilmek için eller ve gözlerin eş zamanlı kullanılabilmesi kavramıdır.
Göz-el koordinasyonu ilk 3-4 ayda gelişir.
Burada amaç çocuklarımızın gözlerine ulaşan uyaranlara göre ellerini yönlendirmesi gerektirdiği karmaşık bir bilişsel gelişimdir. Bu koordinasyon sistemini geliştirebilir olmak çocuklarımızın tüm gelişim dönemlerinde ve akademik başarılarında bizim için önemli rol oynar.
0-6 yaş döneminde kreş, anaokulu ve çocuk bakım merkezlerinde en çok bu sistemle hazırlanılmış aktiviteler bulunmaktadır. Kaba motor gelişimleri dediğimiz geniş kasları kullanabilmek adına emekleme ile başlayan süreç ; ayakta durma, yürüme , koşma, salınım, dönme, yuvarlanma, zıplama, denge gibi aktivitelerle arttırılarak yapılır. Kaba motor kullanımı devam ettiren çocuk ince motor gelişimini de aktif etmek adına el göz koordinasyonu ile bilişsel gelişim sürecini hızlandırmış olur.
Çocuklarımız okula başlamadan önce de bu koordinasyon sistemini deneyimlemeye başlar. Kendi başına yemek yeme, bağcık bağlama, düğme ilikleme, fermuar açıp kapatma, ipe boncuk dizme, hamur hazırlama gibi birçok etkinlik çocuklarımızda bu koordinasyon sistemini geliştirir.
En basit hazırlanabilen bir mutfak etkinliğinde çocuk hangi alanları deneyimlemiş olur hep birlikte göz atalım;
Çocuklarımız ile mutfak etkinliği yapmak onların hem bedensel hem ruhsal gelişimini arttırır. Mutfakta ebeveyn ile beraber geçirilen vakit çocuğumuza bilişsel beceri olarak geri dönecek ve katkı sağlayacaktır.
Yemek yaparken kullandığımız malzemeler ve onların isimleri ile çocuklarımızın dil gelişiminde kelime haznesini arttırırız. Yemeği hazırlarken çocuğu her alana ve aşamaya dâhil etmek çocuğumuzun kendini ifade etme kısmında yararına olacaktır. Şimdi neler kullandın? Gibi sorular sorarak olaya sürekli dâhil olun bir sonra kullanacağı malzemeyi tahmin etmeye çalışarak oyun alanınıza aksiyon katabilirsiniz ☺
Hamuru hazırlamak için malzemeleri karıştıran, yoğuran, kalıplarla ona şekil vermeye çalışan çocuk ince motor becerilerini ve dikkatini arttırmayı öğrenir.
Malzemeleri bir bardağa, kaba dökmesine izin verin. Hızlı karıştırdığında ne olur yavaş karıştırırsa ne olur gözlemlemesi için fırsatlar yaratın.
Yemek yapmak ciddi bir bilim gerektirir. Kullanılan malzemelerin bir de ölçü kısımları vardır ve bunları bilmek sayısal zekâ dediğimiz matematiksel ve mantık alanlarını geliştirir.
Yaş olarak okuma çağında olan çocuklarımıza tarifleri okutarak okuma becerisine de katkı sağlayabiliriz elbette..
Çocuklarımız belirli malzemeleri birbirine karıştırdığında ne olduğunu, ölçü tutmadığında ne olamadığını bu tarz mutfak etkinlikleri ile çok çok daha kolay ve eğlenceli yollardan öğrenirler.
Kirlenmelerine hatta o tertemiz mutfaklarımızın alt üst olmasına müsaade edelim. İstersek temizlik kısmını bile birlikte oyuna çevirebiliriz.
Okulöncesi eğitim kurumlarında kağıt üzerinde ya da sosyal akranları ile yaptıkları ince motor becerileri, el göz koordinasyonları, kaba motor gelişimlerini içeren birçok aktivite elbetteki olacaktır. Ama evde aile ile yapılan her etkinlik bilişsel olgudan ziyade ruhsal alanda da tamamlanma sağlayacaktır. Lütfen bu iyiliği çocuklarımıza yapalım.
Yaşam yoluna eşlik ettiğimiz evlatlarımızı hayatın her alanına ne kadar çok dâhil edersek, nerelerde oyunlar çıkarıp, nelerle onları doldurabileceğimizi deneyimlersek ebeveynler olarak bizde çocukluktan kalan birçok pedagojide tamamlanamamış eksik yanımıza hizmet etmiş oluruz.
Hayatın bir oyun olmaktan çok öte olduğunu anlayacak yaşlara gelene kadar dilerim ki tüm evlatlarımız doyasıya oynasın..
Sevgi ile..
